Bel Soğukluğu (Gonore Hastalığı)

Bel soğukluğu ya da diğer adıyla Gonore, cinsel yolla bulaşan, Neisseria gonorrhoeae isimli bakterinin neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Erkeklerde ve kadınlarda görülebilen hastalığın tedavisi mümkün olmakla beraber ilişki sırasında korunmayanlar da daha çok görülmektedir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında yaygın olarak görülen bel soğukluğu, tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. 25 yaş altı kişilerde daha yaygın görülebilen hastalık; oral, vajinal veya anal yolla kurulan cinsel ilişki sonucu bulaşabilmektedir.

Gebelik sırasında anneden bebeğe bulaşma riski de görülebilen hastalık, bebeklerde en çok gözleri etkilemektedir ve yalnızca insandan insana bulaşmaktadır. Cansız ortamdan temas yoluyla bulaşma mümkün olmadığı gibi alınacak önlemler ile bel soğukluğundan korunmak mümkündür.

Bel Soğukluğu Nedir?

Neisseria gonorrhoeae adlı bakterinin neden olduğu bel soğukluğu, diğer bir ismiyle Gonore’ nin, cinsel yolla bulaşan ve gençlerde daha yaygın olmakla beraber, toplumda cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında yaygın olarak görülebilen bir enfeksiyon türü olduğuna değindik.

Oral, vajinal veya anal yolla kurulan cinsel ilişki sonucu kişiden kişiye bulaşabilen bel soğukluğu, ilişki sonrasında bakterinin genital bölgeye, rektuma ya da boğaz gibi vücudun nemli bölgelerine yerleşip enfeksiyon oluşturmasıyla ortaya çıkar.      

Bakteriyi taşıyan kişi ile cinsel birliktelik kuran sağlıklı bireyde, 2 haftaya kadar hastalığın belirtileri gözlenebilmektedir. Erkeklere kıyasla kadınlarda daha nadir belirti gözlenir. İdrar sonrası ağrı duyulması, yanma hissi ve karın bölgesinde ağrı veya vajinal akıntı hastalığın görülen ilk emareleridir. Erkeklerde bel soğukluğunun belirtileri daha belirgindir.

Doğum sırasında Neisseria gonorrhoeae bakterisinin bebeğe bulaşması durumunda, görme yetisinin kaybedilmesi, kafa derisinde yaralar oluşması ve enfeksiyon gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. 

Kadınlarda ve erkeklerde hastalığın belirtilerinin farklı seyredebileceğine değinmiştik.  Ancak bel soğukluğunun hiç belirti göstermediği durumlarda vardır.  Bel soğukluğunun ciddi sağlık problemlerine yol açabileceği hesaba katıldığında, eğer kişi cinsel olarak aktifse, özellikle belirti görülmeyen durumların olabileceği akılda tutularak, yılda en az bir kez uygun testlerin yaptırılması önerilmektedir.

Gonore testi ile teşhisi koyulması mümkün olan bel soğukluğunun tedavisi, kombine edilmiş ilaç tedavisiyle yapılabilmektedir. Ancak bel soğukluğu ciddi bir rahatsızlıktır ve vücudun diğer organlarını etkileyebilir ve kalıcı hasarlara yol açabilir.

Bel Soğukluğu Neden Olur?

Bel soğukluğuna neyin sebebiyet verdiği, hastalık hakkında en çok merak edilen konulardan biridir. Temelde bel soğukluğuna, Neisseria gonorrhoeae adlı bakterinin, cinsel münasebet yoluyla bulaşarak neden olduğunu bilmek ve unutmamak gerekir. Bunun yanı sıra; Gonore ile enfekte olmuş hamile kadınların da doğum sırasında bebeğe hastalığı bulaştırmaları mümkün olabilmektedir.

Anal, oral veya vajinal cinsel ilişki neticesinde bulaşabilen hastalık, özellikle cinsel ilişkinin korunmasız olarak gerçekleştiği durumlarda daha sık bulaşmaktadır. Cinsel olarak aktif kişilerin mutlaka korunma yollarına dikkat etmeleri gerekmektedir. Prezervatif vb. ilişki sırasında korunma işlevi gören araçlar hastalığın bulaşmasını önleyebilmektedir.

Bel Soğukluğu Belirtileri Nelerdir?

Bel soğukluğunun belirtileri cinsiyetler arasında farklılık göstermektedir. Bel soğukluğunun belirtileri, bulaşmasından 14 gün sonrasına kadar kendini gösterebilmektedir. Ancak hastalık, kadınların yarısına yakınında, erkeklerin ise %10’ unda herhangi bir belirtiye yol açmayabilir.

Erkeklerde ve kadınlarda gözlenebilecek belirtiler aşağıdaki gibidir;

• Boğazda ağrı
• Akıntı, kanama 
• Sancılı bağırsak hareketleri
• Anal bölgede kaşıntı
• Yutkunmada güçlük, ışığa duyarlılık
• Gözlerde ağrı, tahriş veya akıntı
• Eklemlerde hareket sırasında ağrı, şişlik ve yüksek ısı
• Rektumda kaşıntı, irin benzeri akıntı veya kan akıntısı

Bel soğukluğunun, erkeklerde ve kadınlarda cinsiyete özel semptomları gözlenir. Erkeklerde bel soğukluğunun yaygın belirtisi, penis ucundan beyaz, sarı renkte akıntı gelmesidir.

Erkeklerde görülebilecek bazı bel soğukluğu belirtileri aşağıdaki gibidir;

• Sünnet derisinde şişlik
• Penisin iç kısmında kaşıntı veya yanma hissi
• İdrar esnasında ağrı veya yanma
• Peniste kızarıklık, testislerde şişlik ve ağrı
• İdrar yollarında, makatta ya da ağız içinde iltihap oluşumu

     Kadınlarda görülebilecek bazı bel soğukluğu belirtileri aşağıdaki gibidir;

• Düzensiz adet kanaması, vajenden yeşil ya da sarı renkli, kötü kokan sulu akıntı gelmesi
• Genital bölgede kaşıntı, idrar yaparken yanma
• Cinsel ilişki sırasında acı duyulması, pelvik bölgede ağrı
• Vajina girişinde apse oluşumu

Bel soğukluğuna yol açan bakteri, kadınlarda genellikle rahim ağzına yerleşmektedir. Cinsel ilişki esnasında bölgenin kayganlığını sağlayan salgının üretildiği Bartholin bezlerine tutunur. Bunun yanı sıra; kadın hastalarda görülen belirtiler diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtilerine benzerdir. Bu sebeple, cinsel yolla bulaşan hastalığın türüne özel test yaptırılması önerilmektedir.

Bel Soğukluğu Teşhisi Nasıl Konur?

Aktif bir cinsel hayatınız varsa ve bel soğukluğu için belirtilen semptomları gösteriyorsanız acilen bir sağlık kuruluşuna gitmeniz gerekir. Cinsel hayatınız aktifse, hastalığın semptom göstermeden de seyredebileceğini unutmamak gerekir.

Kadınlar da rahim ağzından, erkekler de idrar kanalından, rektum veya boğazdan alınan örneklerin laboratuvar da incelenmesiyle bel soğukluğu teşhisi konulabilmektedir. İlgili olabilecek bölgelerden alınan sürüntü örnekleri analizleri veya idrar tahlili yapılması da teşhis konulmasına yardımcı olan yöntemlerdir.

Yine cinsel yolla bulaşan ve üreme sistemindeki bakteriyel bir enfeksiyon olan Klamidya, bel soğukluğu hastalarında da görülebilmektedir. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların tümünü içeren bir test yapılması teşhis konulmasında etkili bir diğer yöntemdir.

Bel Soğukluğu Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Bel soğukluğunun belirtileri zamanla kaybolabilir fakat bu bel soğukluğunun kendiliğinden iyileşebilen bir hastalık olduğunu göstermez. Bel soğukluğu, tedavi edilmediğinde çok ciddi sağlık sorunlarına neden olur. Bunların başında ise bel soğukluğuna bağlı olarak gelişen kısırlık yer alır.

Bel soğukluğu her zaman belirti göstermediğinden, cinsel olarak aktif bireylerin senede en az 1 kez gerekli testleri yaptırmaları önerilmektedir. Bel soğukluğunun tedavi edilmediği durumlarda;

• Kadınlarda şiddetli pelvik ağrı, dış gebelik, ateş, düşük yapılması ve prematüre doğum gibi sonuçlara yol açabilmektedir.
• Erkeklerde ise; prostat ve testiste şiddetli ağrıya yol açan enfeksiyonlara yol açabilir.

Bel soğukluğu, bakterilerin yol açtığı bir enfeksiyon türü olduğundan antibiyotikler ile tedavi edilmektedir. Antibiyotik kullanımı mutlaka hekim önerisi ve gözetiminde olmalıdır. Hastalık başka organlarda kalıcı hasara yol açtıysa gerekli başka tedavi yöntemleri uygulanır.

Hastalık ile doğmuş bebeklerde gözlerde oluşan enfeksiyonu önlemek için ilaç tedavisi tercih edilmektedir. Enfeksiyon ilerlerse antibiyotik kullanılabilir.

Bel soğukluğu tanısı konular hastalar da tedavi, hekim tarafından uygun görülen ilaçların, yine hekim gözetiminde, uygun süreler boyunca kullanılarak yapılmasına özen gösterilmelidir. Neisseria gonorrhoeae bakterisinin yol açtığı bel soğukluğunun, antibiyotik vb. ilaçlarla tamamen tedavi edilmesi mümkün olsa da hastalığın oluşturabileceği hasarların kalıcı olabileceği unutulmamalıdır.

Ciddi kalıcı hasarlara yol açabilen bel soğukluğundan korunmanın temel yollarına değinmek gerekirse;

• Cinsel yolla bulaşabilen enfeksiyonlara karşı bilinçli olmak
• Cinsel yolla bulaşabilen hastalıklar hakkında partnerinizle konuşmak
• Partnerinizin herhangi bir belirtiye sahip olduğunu düşünüyorsanız, cinsel ilişkiden kaçınmak
• Cinsel ilişki öncesi, cinsel yolla bulaşabilen hastalıklardan korunmak amaçlı gerekli önlemleri almak (kondom vb. kullanımı)
• Karşılıklı tek eşliliğinde cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskini azalttığı bilinmektedir.