Cilt (deri) kanseri, cilt hücrelerinin kontrolsüz, anormal ve düzensiz olarak büyümeleri ile gelişen kanser türüdür. Cilt kanserine neden olan unsurlar arasında, güneş ışığına maruziyet, cilt türü ve genetik faktörler gösterilebilir. Cilt kanserinin belirtileri genellikle deride gözlenen büyümeler veya lezyonlar olarak kendisini göstermektedir. Cilt kanseri, toplumda sıklıkla karşılaşılabilen kanser türleri arasında yer almaktadır.
Cilt (deri) kanserinin çeşitli tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Diğer kanser türlerinde olduğu gibi cilt kanserinde de erken teşhis önemli görülür. Özellikle uygun tedavi yöntemi hastalığın evresine göre değişiklik gösterebilmektedir. Cilt kanserinde genellikle cerrahi operasyon, radyoterapi ve kemoterapi gibi tedavi seçenekleri değerlendirilir. Güneşe maruziyetin sınırlandırılması, güneş koruyucu kullanmak ve düzenli olarak cilt kontrollerinin yaptırılması cilt kanserinden korunmak adına önemli adımlardır.
Cilt (Deri) Kanseri Nedir?
Cilt, vücudumuzun en büyük organı olup vücudu özellikle yaralanmalara, enfeksiyonlara ve güneş ışınlarına karşı korumaktadır. Cilt (deri) kanseri, genellikle cildin güneşe yoğun olarak maruz kalması ile, cildin en dış tabakası epidermisteki hücrelerin anormal, kontrolsüz ve düzensiz büyümeleri olarak tanımlanabilmektedir. Bu durum, ciltteki hücrelerin hızla çoğalmasına ve kötü huylu tümörlerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Cilt kanseri bilinen kanının aksine yaygın olarak görülebilen bir kanser türüdür. Hastalığın tedavisi açısından erken teşhis büyük önem teşkil etmektedir.
Cilt kanserinin en yaygın nedeni, gerektiğinden fazla güneşten gelen ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalmak olarak belirtilebilir. Bu sebeple cilt kanseri özelinde yaz ayları önemli görülür. Özellikle yaz aylarında güneşin yeryüzüne dik ulaştığı saatlerde dışarı çıkıldığında önlem alınması gerekmektedir. Özellikle derinin doğrudan UV ışınlarına maruz kalması cilt kanseri açısından önemli görülmektedir. Bundan dolayı ciltteki hücrelerin yapısı bozularak kanserleşme meydana gelebilmektedir.
Cilt kanseri özellikle vücudun güneş ışınlarına daha çok maruz kaldığı bölgelerde daha sık görülebilmektedir. Bu bölgeler arasında; kollar, dudaklar, yüz, boyun, göğüs, eller, bacaklar ve üst sırt bölgesi sayılabilir. Bununla birlikte nispeten güneş ışınlarına daha az maruz kalan vücut bölgelerinde de cilt kanseri görülebilme ihtimali vardır. Cilt kanserinin yaygın olarak görülebilen belirtileri, yaralar, cilt üzerinde gözle görülebilen ben değişimleri, kanamalar ve deri soyulmaları olabilmektedir. Cilt kanserinde erken teşhis tedavi açısından oldukça önemli görülmektedir.
Cilt (Deri) Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Cilt kanserine neden olan yaygın unsur güneşe olan yoğun maruziyet olarak bilinmektedir. Özellikle güneşe maruz kalmaktan ortaya çıkan yanıklar cilt kanserinin önemli tetikleyicileri olmaktadır. Özellikle açık tenli kişilerde güneşe yoğun olarak maruz kalınması önemli bir risk faktörü olarak görülmektedir. Bunun yanı sıra, aile öyküsünde melonom olanlar ve çok sayı da beni bulunanlar da cilt kanseri açısından risk altındadır.
Bununla birlikte, cilt kanserine neden olabilecek bazı önemli unsurlara şu şekilde değinebiliriz;
- Açık tenli olmak
- Çilli ya da kızıl saçlı olmak
- Ailede cilt kanseri öyküsü olması
- Vücutta çok sayıda ben bulunması
- Yoğun radyasyona maruz kalmak
- İlerleyen yaş
- Sigara vb. zararlı alışkanlıkların kullanımı
- Daha önce organ nakli olmak
- Güneşli veya yüksek rakımlı yerlerde yaşıyor olmak
- Bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olan hastalıkların bulunması
- Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçların kullanılması
- Sedef veya egzama gibi cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılan UV ışınlarına maruz kalınması
- Uzun süreli zehirli olarak görülen kimyasallara maruz kalınması
- İyileşmeyen açık yaraların olması
Cilt (Deri) Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Cilt (deri) kanserinin birçok türü bulunmaktadır. Cilt kanseri türlerine göre belirtilerde değişiklik gösterebilir. Cilt kanseri açısından özellikle açık tenli insanlar daha çok risk altında görülmekle birlikte, koyu tenlilerde de cilt kanseri görülebilmektedir.
Türlerine göre belirtilerin değişebileceğine değindiğimiz cilt kanserinin bazı önemli ve temel belirtilerine şu şekilde değinebiliriz;
- Ciltte iyileşmeyen veya sürekli tekrarlayan yaraların oluşması
- Daha önce ortaya çıkmış benlerden farklı olarak yeni benlerin meydana gelmesi ve bunların sayısının artması
- Vücuttaki benlerin, şeklinin, renginin ve boyutunun değişmesi ve de genellikle yuvarlak olarak gözlenen benlerin kenarlarında meydana gelen düzensizlikler
- Benlerin çevresinde kaşıntı ve ağrı gözlenmesi
- Ciltte, renksiz ve ağrılı yumru oluşması
- Deride görülen soyulma veya kanamalar
Cilt (Deri) Kanseri Teşhis ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Cilt kanserinin teşhisinde öncelik dermatolog muayenesidir. Fiziki muayenede ilk olarak, vücutta mevcut çiller, benler veya diğer lekelerde herhangi bir artış ya da büyüme olup olmadığı tespit edilmektedir. Daha sonrasında ise tüm vücut incelenmektedir. Ciltte şüphe duyulan bir durum gözlenmesi halinde ise biyopsi uygulaması yapılmaktadır. Cilt kanserine yönelik bulgular eşliğinde teşhis konularak uygun tedavi yöntemi belirlenebilmektedir.
Cilt kanserinin tedavisi, lezyonların tipi, büyüklüğü, derinliği ve konumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Biyopsi yapıldıktan sonra tedavi gerektirmeyen durumlarda söz konusu olabilmektedir. Cilt kanseri tedavisinin seyri hastalığın evresine bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Hastalığın evresinin artış göstermesi kanserin daha çok yayıldığına işaret etmektedir.
Cilt kanseri tedavisinde; kriyoterapi, eksizyonel cerrahi ve de Mohs ameliyatı gibi çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Bununla birlikte, radyasyon tedavisi, kemoterapi, biyolojik tedavi ve fotodinamik tedavi gibi çeşitli yöntemlerde uygulanabilmektedir. Kanserli bölgenin cerrahi yöntemlerle kesip alınması tüm cilt kanseri türlerinde uygulanabilen bir yöntem olarak bilinmektedir. Hastalığın erken teşhisi ve tedaviye erken başlanılması çoğu cilt kanseri türünün tamamen tedavisine olanak tanımaktadır.
