Bursa Çocuk Endokronoloji
Çocuk endokrinolojisi bölümü, 0-18 yaş arasındaki çocuklarda görülebilecek, diyabet, tiroid rahatsızlıkları, obezite, cinsiyet gelişim bozuklukları, büyüme ve gelişim sorunları, kemik metabolizmasına dair rahatsızlıklar ve diğer endokrin sistemle ilgili tüm rahatsızlıkların tanı ve tedavisi ile ilgilenen önemli bir tıbbi birimdir. Endokrinoloji bölümü, hormonları ve bunların üretilmesine yardımcı iç salgı bezlerini ilgilendiren her türlü rahatsızlıkla ilgilenmektedir.
Hormonlar iç salgı bezlerinde üretilerek kana salınırlar ve vücudun tüm işlevlerinin düzenli bir biçimde yürütülmesinde büyük öneme sahiptirler. Özellikle büyüme ve gelişmede önemli rol oynarlar. Çocukluk çağında hormonal sistemde meydana gelebilecek aksaklıklar yetişkinlik dönemine kıyasla çok daha önemli sorunlara yol açabilir. Büyüme ve gelişmeyi olumsuz yönde etkileyebilecek bu aksaklıklar yetişkinlik dönemine de yansıyabilecek ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.
Çocuk Endokrinolojisi Nedir?
Endokrinoloji, iç salgı bezleri tarafından kontrol edilen hormonal sistem ile ilgilenen bilim dalıdır. İç salgı bezlerinde hormon sentezi ve salgısı gerçekleşmektedir. Bu bezler tarafından salgılanan hormonlar vücuttaki birçok önemli aktiviteyi kontrol etmektedir. Özellikle, insanın büyümesi, gelişmesi ve hayatını sürdürebilmesi adına organların birlikte çalışabilmelerinde önemli rol oynamaktadır.
Vücuttaki hormon sentezi ve işleyişi ile ilgili yaşanabilecek aksilikler sonucunda endokrin hastalıklar denilen rahatsızlıklar tablosu ortaya çıkmaktadır. Başlıca fonksiyonlardan olan, metabolik, büyüme ve gelişme, üreme gibi işlevler bu hastalıklardan doğrudan etkilenebilmektedir. Çocuk endokrinoloji bölümü ise, 0-18 yaş aralığındaki çocuk ve gençlerde ortaya çıkan hormonal rahatsızlıklar ile ilgilenmektedir.
Çocukların yetişkinlik dönemine sağlıklı biçimde ulaşabilmeleri adına hormonal sistemin düzeni ve işleyişi oldukça önemlidir. Modern tıbbın günümüzde sunduğu çeşitli imkanlar ile çocuktaki endokrin sistem rahatsızlıklarının erken tanı ve tedavisi mümkün olabilmektedir. Bu sayede çocukların yetişkinlik dönemine sağlıklı bir şekilde geçiş yapabilmeleri sağlanmaktadır.
Çocuklardaki endokrin sistem rahatsızlıkları çeşitli testlerle tespit edilebilmektedir. Özellikle kan testi taraması ile endokrin rahatsızlıkların teşhisi mümkün olabilmektedir. Gerekli durumlarda hormon testleri de yapılabilmektedir. Çocuklarda görülebilecek hormonal sistem rahatsızlıkları arasında; büyüme ve gelişme gerilikleri, erken veya geç ergenlik, guatr, tiroid, diyabet, böbrek üstü bezi hastalıkları, adet düzensizlikleri, hipoglisemi ve cushing sendromu gibi sağlık sorunları yer almaktadır.
Çocuk Endokrimolojisi Bölümünün İlgilendiği Hastalıkları Nelerdir?
Çocuk endokrinolojisi alanını ilgilendiren birçok iç salgı bezi rahatsızlığı bulunmaktadır. Bunlar; böbrek üstü bezi rahatsızlıkları, hipofiz bezi hastalıkları, insülin hormonuyla ilgili rahatsızlıklar, şeker hastalığı ve üreme sistemi hastalıkları olarak belirtilebilir. Bununla beraber çocuk endokrinolojisi bölümünün ilgilendiği başlıca rahatsızlıklara şu şekilde değinebiliriz.
Gelişim Bozuklukları
Çocuklarda gelişim bozukluğu görülebilmektedir. Çocuğun boyu, kilosu gibi fiziksel özellikleri kapsayabilen bu gelişim bozuklukları aynı zamanda sosyal ve bilişsel becerilerin de aksamasına neden olabilmektedir. Büyüme hormonlarının düzensiz olarak salgılanması gelişim bozukluklarına neden olabilecek önemli bir unsurdur. Bununla birlikte birtakım psikolojik bozukluklarda gelişim sorunlarına neden olabilir.
Erken Ergenlik
Erken ergenlik, erkek çocuklarında 9 yaşından önce testislerin büyümesi ve tüylerin oluşumu, kız çocuklarında ise 8 yaşından önce göğüslerin gelişmesi, genital bölge ve koltuk altında tüylenme olarak belirtilebilir. Oldukça yaygın olarak gözlenebilen erken ergenlik durumu çocuklarda hormonal tedavi ve takip gerektirebilmektedir. Erken ergenlik durumunun gözlenmesi halinde endokrin uzmanlarına başvurulması isabet olacaktır. Erken ergenliğe neden olabilecek unsurların mutlaka araştırılıp gereken müdahaleler yapılmalıdır.
Geçikmiş Ergenlik
Kız ve erkek çocuklarında 13 yaşından itibaren ergenliğin henüz başlamamış olması gecikmiş ergenlik olarak tanımlanabilmektedir. Erken ergenlikte olduğu gibi gecikmiş ergenlik durumu da hormonal bir işleyiş bozukluğuna işaret etmektedir. Bu durumun gözlendiği hallerde mutlaka endokrin uzmanlarına danışılmalıdır.
Boy Kısalığı
Boy uzaması sağlıklı bir gelişim sürecinin önemli görülen adımlarından biridir. Boy kısalığı ve tedavisi ile ilgili süreçler endokrinoloji alanına girmektedir. Boy kısalığının nedeni genetik unsurlar olabileceği gibi, kronik hastalıklar, tiroid, cushing sendromu, büyüme hormonu eksikliği ve besin yetersizliği gibi unsurlarda boy kısalığına neden olabilmektedir. Çeşitli testler sonucunda boy kısalığına neden olabilecek unsur saptanarak tedavi planlaması yapılabilmektedir.
Obezite
Günümüzde oldukça yaygın olarak gözlenen obezite çocuklarda da görülen önemli sağlık sorunları arasında yerini almaktadır. Günümüz beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz yaşam rutini obeziteye neden olan temel unsurlar arasındadır. Yetişkinlik döneminde de ortaya çıkabilen obezitenin temeli genel olarak çocukluk döneminde atılmaktadır. Obezite altında yatan unsurun araştırılıp bu yönde bir tedavi uygulanması çok önemli görülmektedir.
Bunlarla birlikte, diğer bazı çocuk endokrinolojisi alanını ilgilendirebilecek rahatsızlıklara şu şekilde değinebiliriz;
- Hipoglisemi (düşük kan şekeri)
- Cinsel gelişim bozuklukları
- Adet düzensizlikleri
- Hipofiz hastalıkları
- Osteroporoz
- Aşırı kıllanma
- Hormon bozuklukları
- Raşitizm
- Zayıflık
- Tiroid guatr
- Diyabet (şeker hastalığı)
- Mikropenis
- Cushing sendromu
- Adrenal yetmezlik
- Turner sendromu
