Bursa Radyoloji
Radyoloji, hastalıkların teşhisinde vücudun iç yapılarının görüntülenmesine yardımcı tetkiklerin kullanıldığı tıbbi bir birimdir. Hastalıkların tanı ve tedavisi amacıyla radyasyon, yüksek frekanslı ses dalgaları veya güçlü manyetik alanlar kullanılarak vücut hakkında çeşitli görüntüler elde edilebilmektedir.
Tanı ve tedavi amacıyla kullanılmakta olan bazı önemli yöntemler; bilgisayarlı tomografi (BT), ultrason, manyetik rezonans görüntüleme (MR), nükleer tıp yöntemleri, mamografi ve X ışını kullanılan yöntemler olarak belirtilebilir. Bu yöntemlerin tanı amacıyla kullanılmaları, hastalıkların teşhisinde yardımcı olmaları, tedavi amacıyla kullanımları ise bazı cerrahi işlemlerin görüntüleme yöntemleri kullanılarak daha az zararla yapılmasının mümkün olabilmesini sağlamalarıdır.
Radyoloji Nedir?
Radyoloji görüntüleme yöntemleri hastalıkların tanı ve tedavisinin yürütülmesinde kolaylık sağlaması adına bir bilim dalı olarak 1895 yılında X ışınlarının bulunmasıyla başlamıştır. Özellikle günümüzde X ışınları kullanılarak görüntülemeye yardımcı yöntemler; bilgisayarlı tomografi (BT), röntgen cihazları, mamografi, floroskopi, ses dalgaları aracılığıyla çalışan ultrasonografi (US), radyo dalgaları ile çalışan manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve anjiyografi olarak belirtilebilir.
Radyoloji tıbbi uzmanlık dalı uzmanlarına radyolog denilmektedir. Radyologlar, çeşitli radyolojik görüntüleme yöntemlerini kullanarak hastalıkların teşhis edilmesi ve tedavi süreçlerine destek olunması konusunda uzman olan tıp profesyonelleridir. Radyoloji bölümünün temel amacı ise; hastalıkların daha iyi anlaşılması ve teşhis adına vücut içindeki anatomik ve patolojik özelliklerin görüntülenebilmesidir.
Teknolojinin gelişmesi özellikle radyoloji alanında kullanılmakta olan cihazların da gelişmesine imkan sunarak tüm vücut sistemlerinin farklı görüntüleme teknikleri ile incelenebilmesine ve bu sayede hassas değerlendirmeler yapılmasına ortam hazırlamıştır. Bu sayede birçok hastalığın tedavisinde başarı oranları da artmaktadır. Bununla birlikte, gelişen teknoloji ile birlikte tüm radyolojik görüntüleme işlemlerinde hastanın konforu ön planda tutulmaktadır. Çocuk dostu doz uygulamaları ile birlikte özellikle bebek ve çocuk hastaların görüntüleme tetkikleri güven içinde yapılabilmektedir.
Radyoloji Uygulamaları Nelerdir?
Çok çeşitli radyolojik görüntüleme tetkikleri ve de cihazları bulunmaktadır. Bazı önemli radyolojik yöntemler; ultrason yöntemleri, radyofrekans dalgaları ve manyetik alan kullanılan yöntemler, anjiyografi, tomografi ve teleradyoloji olarak belirtilebilir.
Bununla birlikte bazı önemli radyoloji uygulamalarına şu şekilde değinebiliriz;
Bilgisayarlı Tomografi (BT veya CT): Bilgisayarlı tomografi detaylı bir biçimde 3D görüntüler elde etmek adına X- ışınlarının kullanıldığı yöntemdir. Bilgisayarlı tomografi ile, organlar, kan damarları ve diğer vücut iç yapıları detaylı bir biçimde görüntülenebilir. Bilgisayarlı tomografi özellikle, yumuşak doku ve kemiklerin şekli ile yerleşimi konularında önemli görülmektedir. Bununla birlikte, onkolojik hastalarda, kanser yayılımının incelenmesi ve değerlendirilmesi, tedavi süreçlerinin planlanması, kalp hastalıklarının teşhisinde ve nörolojik hastalıklarda önemli bir yer tutmaktadır.
Röntgen (X-Ray): X ışınlarının vücut içerisindeki kemiklerin ve bazı yumuşak dokuların görüntülenebilmesi adına kullanıldığı yöntemdir. Akciğer hastalıkları, kırıklar ve daha birçok durumun teşhis edilebilmesinde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Manyetik rezonans, güçlü manyetik alanları ve radyo dalgalarını kullanarak vücut içerisinden ayrıntılı biçimde görüntüleme yapılmasını sağlamaktadır. MR ile özellikle, beyin, omurilik, eklem ve yumuşak dokuların incelenmesi gibi işlemler uygulanmaktadır. MR yumuşak doku çözünürlüğü en yüksek görüntüleme yöntemi olması nedeniyle özellikle yumuşak dokuların görüntülenmesinde kullanılmaktadır. Yaygın olarak; sporcu yaralanmaları, menisküs, bel fıtığı gibi rahatsızlıkların teşhisinde, kas ve iskelet sistemi ve her türlü nörolojik rahatsızlığın değerlendirilmesinde kullanılmaktadır.
Nükleer Tıp: Radyoaktif izotopları içeren özel maddeler kullanılarak vücut içerisindeki organ ve dokuların işlevlerini değerlendirmek adına kullanılan yöntemlerdir. PET (Pozitron Emisyon Tomografisi) ve SPECT (Tek Foton Emisyon Bilgisayarlı Tomografi) gibi teknikleri barındırmaktadır.
Ultrasonografi (Ultrason veya USG): Ultrason dalgalarını kullanarak vücut içerisindeki doku ve organların görüntülenmesini sağlamaktadır. Gebelik takibi, kalp ultrasonu, karın iç organlarının incelenmesi gibi birçok uygulamada kullanılmaktadır. Yan etkisi olmayan bir yöntem olarak değerlendirilir.
Belirtilen yöntemlerin hangi rahatsızlıklarda kullanılacağı; hastaya, hastanın genel sağlık durumuna, hastanın yaşına, hastalığın seyrine göre değişiklik gösterebilmektedir.