Diş Çürüğü Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Paylaş

Diş çürüğü genel olarak, dişlerin sert kısımlarında bulunan küçük açıklıklara veya boşluklara dönüşmüş kalıcı hasarlar olarak tanımlanabilir. Diş çürükleri tüketilen besinlerin ağız içerisinde bulunan bakteriler tarafından kullanılarak asit ortaya çıkması neticesinde meydana gelmektedir. Bu nedenle ortaya çıkan asit, diş yüzeyindeki minerallerin çözülmesini sağlayarak diş yüzeyinde çürük oluşmasına sebep olur.

Diş çürüğünün kişiden kişiye farklı belirtileri olabilmektedir. Dişlerde hassasiyet ve zonklayıcı türden ağrı, ağız içerisinde meydana gelen kötü tat ve ağız kokusu diş çürüğünün önemli belirtileri arasında yer almaktadır. Diş çürüğü tedavisinde ise farklı yöntemlere başvurulabilir. Diş hekimi tarafından çürüğün ciddiyetine göre tedavi planlaması yapılmaktadır.

Diş Çürüğü Nedir?

Her insanın ağız boşluğunda yer alan bakteriler besin maddeleri ile birleşerek ağızda asidik bir ortamın yaratılmasına neden olur. İyi bir ağız bakımı yapılmadığı halde bu asidik ortam diş minesine zarar vererek diş çürüğü oluşmasına neden olmaktadır.  Bu nedenle ağız ve diş sağlığı üzerinde titizlikle durulması gerekilen önemli bir konudur.

Diş çürükleri özelinde ağız içinde meydana gelebilecek her türlü hastalığın önlenebilmesi için ağız bakımı büyük önem teşkil etmektedir. Özellikle düzenli diş fırçalamaya dikkat edilmediği hallerde dişlerde oluşabilecek bakteri plakları diş minesine zarar vererek diş çürüklerine neden olur. Diş çürükleri, çürüğün ortaya çıkardığı komplikasyonların yanı sıra ağız kokusu gibi günlük yaşamı zorlaştıran önemli sorunlara da yol açabilir.

Dişlerin en iç kısmında pulpa adı verilen sinirler ve kan damarları bakımından zengin bir yapı yer almaktadır. Diş çürüğü bu kısma dayandıkça kişi daha fazla ağrı duymaya başlar. Hiç ağrı olmadan da çürüğün pulpaya kadar ilerlediği görülebilmektedir. Diş çürükleri ortaya çıktıkları yere göre değişmekle beraber genellikle ilk etapta belirti vermemektedir. Bununla birlikte, diş çürüğünün en yaygın belirtileri arasında; diş ağrısı, dişlerde hassasiyet ve ağız kokusu sayılabilir.

Diş çürüklerinin tedavisinde erken teşhis büyük önem teşkil etmektedir. Diş çürüğü tedavi edilmediği halde; sürekli devam eden diş ağrısı, iltihaplanma ve çiğnemede güçlük çekilmesi gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Diş çürüklerinin tedavisinde en çok tercih edilen yöntem diş dolgusu olmaktadır.

Gençler ve çocuklarda yüzeysel çürükler daha sık görülebilmekle birlikte, özellikle 50 yaş üzeri kişilerde diş köklerine kadar ilerlemiş çürükler görülebilir. Bununla birlikte, diş kenarlarının çürümesi de yetişkinlerde daha sık görülmektedir. Yaş aldıkça dişlerdeki florürün azalmasına bağlı olarak da diş çürüklerine rastlanabilir.

Diş Çürüğü Nedir?

Ağızda yer alan bakteriler tarafından ortaya çıkan bakteri plakları, özellikle şekerli ve unlu besinlerin ağızda kalan artıklarını işleyerek asit ortaya çıkarabilmektedir. Bu asitler, dişlerin mineral dokusunda çözülmeler meydana getirir ve diş minesinin korozyonuna dolayısıyla diş çürüğünün ortaya çıkmasına neden olur.  Dişlerde meydana gelen bu korozyon diş hekimlerinin kavite dedikleri oyukların oluşmasına sebep olmaktadır.

Bununla birlikte diş çürüklerinin temel sebebi olarak, ağız ve diş bakımının düzenli ve gereğince yerine getirilmemesi ve şeker, asit ve karbonhidrat içeren besinlerin fazlaca tüketilmesi olarak belirtilebilir. Bunun yanı sıra, diş taşları da diş çürüğüne sebep olan önemli nedenlerden bir tanesidir. Tartar adı verilen diş taşları, bakteri plaklarının fırçalama ile dişlerden uzaklaştırılmasını zorlaştırarak bakteriler için kalkan görevi görürler.

Tartarların altında kalan bakteri plakları dişe hızlıca zarar vererek çürümeye yol açarlar. Bakteri plaklarının iyi temizlenmeden taşlaşması sonucunda da diş taşı oluşmaktadır. Bununla birlikte, ağız bakımına yeteri özen gösterilmediği durumlarda da tartar oluşabilmektedir.

Diş çürüğüne neden olabilecek bazı önemli faktörlere şu şekilde değinebiliriz;

  • Reflü rahatsızlığı, ağız kuruluğu
  • Gazlı, şekerli ve unlu besinlerin fazlaca tüketilmeleri
  • Florür eksikliği
  • Diş ve ağız bakımının gereğince ve yeterince yapılmaması, dil temizliğine özen göstermemek
  • Düzenli olarak diş hekimi kontrolü yapılmaması
  • Ağızda oluşan bakteri plaklarının temizlenmemesi

Diş Çürüğü Belirtileri Nelerdir?

Diş çürüğü belirtileri, çürüğün dişte bulunduğu yere, derinliğe ve çürüğün boyutuna göre değişiklik gösterebilmektedir. Diş çürüğünün henüz başında herhangi bir belirtide gözlenmeyebilir.

Diş çürüğünün bazı önemli belirtilerine şu şekilde değinebiliriz;

  • Genellikle diş yüzeyine yakın bölgelerde görülen ağrı ve hassasiyet
  • Çürüyen dişler ağız içerisinde bakteri üremesine yol açabilir. Bunun sonucu olarak ağız kokusu ve tat almada birtakım değişiklikler meydana gelebilir.
  • Diş yüzeyindeki çürümeye bağlı olarak açık veya koyu renkli lezyonlar görülebilmektedir. Görülen bu lezyonlar mine erozyonunun göstergesi olabilmektedir.
  • Diş çürüğü tedavi edilmedi hallerde dişin derin dokularına ulaşarak pulpa denen bölgeyi etkileyebilir. Bunun sonucunda ise şiddetli ağrı, apse ve şişlik meydana gelebilir.
  • Diş çürüğü ilerleme gösterdikçe dişin yüzeyinde oyluklar, delikler ve küçük çukur benzeri yapılar görülebilir. Bu değişiklikler diş çürüğünün ilerlediğinin işaretçisi olabilir.

Diş Çürüğü Nasıl Teşhis Edilir?

Diş çürüğünün tespit edilebilmesi adına ilk olarak diş hekimine muayene olmak gerekir. Diş hekimi tarafından öncelikle kişinin tıbbi öyküsü dinlenilmektedir. Diş ağrısı ve hassasiyetin ne kadar süredir devam ettiği ne şiddetle ve sıklıkla seyrettiği diş çürükleri hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.

Bununla birlikte röntgen ile dişler görüntülenerek diş çürükleri net bir biçimde tespit edilebilir. Diş hekimi tarafından çürüğün derinliği ve yapısı tespit edildikten sonra uygun tedavi yöntemine karar verilmektedir. Derin olmayan çürüklerde genellikle çürük bölgesinin temizlenmesi ve kazınmasının ardından dolgu uygulaması yapılmaktadır.

Diş çürüğü teşhis ve tedavisinin hızlı bir şekilde yapılması çürüğün ilerleyerek daha ciddi sağlık sorunlarına yol açmasının önüne geçilmesi adına oldukça önemli görülmektedir.

Diş Çürüğü Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Diş çürüğü tedavisi dişin ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir. Profesyonel diş temizliği, dolgu uygulaması (restorasyon), kök kanal tedavisi (endodonti), kron ve köprü uygulamaları, florür tedavisi ve diş çekimi tedavi yöntemleri arasında gösterilebilir.

Bazı önemli görülen diş çürüğü tedavi yöntemlerine şu şekilde değinebiliriz;

Dolgu Uygulaması (restorasyon): İlerlemiş diş çürüklerinde çürümüş doku tamamen temizlenerek ilgili bölgeye dolgu uygulanır. Dolgu uygulaması çürüğün ilerlemesini durdurarak, dişin estetiğini ve fonksiyonun geri kazandırmaya yardımcı olmaktadır.

Kök Kanal Tedavisi (endodonti): Diş çürüğünün derindeki pulpa tabakasına ulaştığı ve enfeksiyona neden olduğu durumlarda kök kanal tedavisi tercih edilebilmektedir. Bu tedavi yöntemiyle diş hekimi tarafından pulpa dokusu çıkarılarak diş kökü kanallarının temizliği sağlanır. Akabinde ilgili kısım dezenfekte edilerek dolgu malzemesi ile doldurulur.

Diş Çekimi: Diş çürüğü oldukça ilerlemiş ve herhangi bir tedavi yöntemi ile diş kurtarılamıyorsa dişin çekilmesine gerek duyulabilmektedir.

Köprü ve Kron Uygulamaları: Çürük dişin büyük bir kısmını etkilemiş veya diş kaybı yaşanmışsa, köprü ve kron gibi uygulamalar değerlendirilebilmektedir.

Profesyonel Temizlik: Diş hekimi tarafından özel ekipmanlarla dişlerin yüzeyleri temizlenerek plak ve tartarlardan arındırılır. Temizleme işlemi neticesinde dişlerde meydana gelen yüzey lekeleri ve bakteri birikimi azaldığından, çürük oluşumunun önüne geçilmektedir.

Bunlarla birlikte; özel ağız gargaraları ve ağız spreyleri ile koruyucu reçete diş hekimi tarafından yazılabilmekte ve florür verniği veya jelleri de tavsiye edilerek diş yüzeyine uygulanabilmektedir.