Akdeniz Ateşi Nedir? Akdeniz Ateşi Belirti ve Tedavisi Nasıl Olur?

Paylaş

Ailesel Akdeniz Ateşi (FMF), tekrarlayan yükse ateşlerle seyreden ve karın, göğüs ve eklemlerde iltihaplanmaya neden olan genetik bir otoinflamatuar rahatsızlıktır. Rahatsızlık, özellikle Arap, Türk, Ermeni, Yunan, İtalyan, Kuzey Afrika da dahil olacak biçimde genellikle Akdeniz kökenli insanlarda görülen genetik bir hastalıktır. Değindiğimiz üzere Akdeniz kökenli insanlarda daha sık karşılaşılan rahatsızlık her ırktan insanda görülebilmektedir.

Ülkemizde sıklıkla karşılaşılmakta olan rahatsızlıkta, erken tanı ve uygun tedavi yöntemine hızlıca başlanabilmesi ciddi rahatsızlıkların önüne geçilebilmesi adına önemlidir. Kalıtımsal olarak görülen bu hastalık genellikle çocukluk döneminde başlamaktadır. Hastalığın tanı koyulması süreci oldukça uzun zaman alabilmekte ve rahatsızlığın belirtileri diğer hastalıklara benzer olduğundan tanısı güçleşebilmektedir. Klinik bulgular neticesinde tanısı konabilen hastalığın tedavisinde genellikle ilaçla tedavi tercih edilmektedir.

 
 

Akdeniz Ateşi (FMF) Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Ailevi Akdeniz Ateşi (Familial Mediterranean Fever, FMF), daha çok genç yaşlarda ve ataklar halinde ortaya çıkan, ateş, karın ağrısı, eklemlerde şişlik ve ağrı ile kendisini gösteren genetik bir rahatsızlıktır. Ailevi Akdeniz Ateşi, özellikle Akdeniz’ e kıyısı bulunan ülkelerde daha sık görülen bir rahatsızlıktır. Ülkemizde, Kuzey Afrika’da, Araplar, Yahudiler ve Ermenilerde yaygın olarak görülebilmektedir. Genellikle Akdeniz kökenli insanlarda görülen kalıtsal bu rahatsızlık, herhangi bir etnik grupta bulunan insanları da etkileyebilmektedir.

Hastalığın semptomları genellikle genç yaşlarda ortaya çıkmaktadır. İltihaplanma, genellikle yüksek ateşle birlikte kendisini göstermektedir. Hastalığın atakları belirtilerin şiddetine göre değişiklik gösterebilmektedir. Ataklar arasında genellikle semptom gözlenmemektedir. Bu rahatsızlık, otoinflamatuar bir sendrom olarak sınıflandırılmaktadır. Doğuştan gelen ve bağışıklık sistemindeki bir anormallik nedeniyle tekrar eden inflamasyon atakları ile bilinen bir rahatsızlıktır. FMF, sık oalrak gözlenebilen bir otoinflamatuar sendromdur. Vakaların büyük çoğunluğu 20 yaşından önce ataklar ile ortaya çıkmaktadır.

Ailevi Akdeniz Ateşi genetik bir rahatsızlıktır ve mutasyonlu MEFV genine sahip ebeveyn bu geni çocuğuna aktarabilmektedir. Kişinin Akdeniz Ateşi olabilmesi için mutasyonlu genden iki kopya taşıması gerekmektedir. MEFV geni için bir mutasyonlu bir de normal kopya taşıyan kişiler hastalık belirtisi göstermezler ancak bu kişiler hastalığın taşıyıcısı olarak tanımlanır. Ailesinde Akdeniz Ateşi taşıyıcısı veya hastası bulunan kişilerde hastalığın görülme riski artmaktadır.

Akdeniz Ateşi rahatsızlığı belirtileri genellikle çocukluk döneminde görülmeye başlar. Hastalığın belirtileri tekrarlayan özelliktedir. Ateş, karın ağrısı, sızlayan şişmiş eklemler, göğüs ağrısı hastalığın yaygın belirtileri arasında sayılabilir. Hastalığın atakları arasında semptom görülmemektedir ve bu dönem birkaç günden yıllarca olacak şekilde değişiklik gösterebilir. Akdeniz Ateşi hastalığının tamamen iyileştirilebildiği bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Tedavi planlamasında temel amaç rahatsızlığın semptomlarının hafifletilebilmesi adınadır.

 
 

Akdeniz Ateşi (FMF) Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Ailevi Akdeniz Ateşi (Familial Mediterranean Fever, FMF), daha çok genç yaşlarda ve ataklar halinde ortaya çıkan, ateş, karın ağrısı, eklemlerde şişlik ve ağrı ile kendisini gösteren genetik bir rahatsızlıktır. Ailevi Akdeniz Ateşi, özellikle Akdeniz’ e kıyısı bulunan ülkelerde daha sık görülen bir rahatsızlıktır. Ülkemizde, Kuzey Afrika’da, Araplar, Yahudiler ve Ermenilerde yaygın olarak görülebilmektedir. Genellikle Akdeniz kökenli insanlarda görülen kalıtsal bu rahatsızlık, herhangi bir etnik grupta bulunan insanları da etkileyebilmektedir.

Hastalığın semptomları genellikle genç yaşlarda ortaya çıkmaktadır. İltihaplanma, genellikle yüksek ateşle birlikte kendisini göstermektedir. Hastalığın atakları belirtilerin şiddetine göre değişiklik gösterebilmektedir. Ataklar arasında genellikle semptom gözlenmemektedir. Bu rahatsızlık, otoinflamatuar bir sendrom olarak sınıflandırılmaktadır. Doğuştan gelen ve bağışıklık sistemindeki bir anormallik nedeniyle tekrar eden inflamasyon atakları ile bilinen bir rahatsızlıktır. FMF, sık oalrak gözlenebilen bir otoinflamatuar sendromdur. Vakaların büyük çoğunluğu 20 yaşından önce ataklar ile ortaya çıkmaktadır.

Ailevi Akdeniz Ateşi genetik bir rahatsızlıktır ve mutasyonlu MEFV genine sahip ebeveyn bu geni çocuğuna aktarabilmektedir. Kişinin Akdeniz Ateşi olabilmesi için mutasyonlu genden iki kopya taşıması gerekmektedir. MEFV geni için bir mutasyonlu bir de normal kopya taşıyan kişiler hastalık belirtisi göstermezler ancak bu kişiler hastalığın taşıyıcısı olarak tanımlanır. Ailesinde Akdeniz Ateşi taşıyıcısı veya hastası bulunan kişilerde hastalığın görülme riski artmaktadır.

Akdeniz Ateşi rahatsızlığı belirtileri genellikle çocukluk döneminde görülmeye başlar. Hastalığın belirtileri tekrarlayan özelliktedir. Ateş, karın ağrısı, sızlayan şişmiş eklemler, göğüs ağrısı hastalığın yaygın belirtileri arasında sayılabilir. Hastalığın atakları arasında semptom görülmemektedir ve bu dönem birkaç günden yıllarca olacak şekilde değişiklik gösterebilir. Akdeniz Ateşi hastalığının tamamen iyileştirilebildiği bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Tedavi planlamasında temel amaç rahatsızlığın semptomlarının hafifletilebilmesi adınadır.

 
 

Akdeniz Ateşi (FMF) Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Akdeniz ateşi hastalığı teşhisinde kullanılmakta olan birkaç tanı yöntemi bulunmaktadır. Hastalığa doğru teşhis konulabilmesi adına hastanın dikkatli biçimde gözlenmesi önem teşkil eder. Özellikle hastalığın atağı gözlendiği zaman hızlı bir biçimde uzmana başvurmak önemlidir. Romatolojik rahatsızlıklar da kanda her zaman net ayıraçlar bulunmayabilir. Genetik testler tanıya yardımcı olarak görülebilir ancak her zaman kesin teşhis için yeterli olmayabilir.

Akdeniz ateşi hastalığı teşhisi için yararlanılan bazı tanı yöntemlerine şu şekilde değinebiliriz;

  • Fiziki muayene
  • Çeşitli laboratuvar testleri
  • Genetik test
  • Ailenin tıbbi geçmişinin değerlendirilmesi
  • Kan testleri
  • İdrar analizi
  • Rektal veya böbrek biyopsisi

Birinci dereceden akrabalarında veya risk altında olabilecek yakınlarında hastalık bulunanlar FMF için özellikle genetik test yaptırmaları önerilebilmektedir.

 
 

Akdeniz Ateşi (FMF) Hastalığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Ailevi Akdeniz Ateşi rahatsızlığını tamamen iyileştirebilecek bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Hastalığın tedavisinde temel yaklaşım belirtilerin hafifletilmesidir. Atak sırasında şiddetli semptomlar görülen kişilerde belirtilere yönelik Akdeniz Ateşi atak tedavisi yapılabilmektedir. Ailevi Akdeniz Ateşi tedavisinde bilinen en yaygın tedavi yöntemi ilaçla tedavidir. Belirlenen ilaçların hekim kontrolünde düzenli kullanımları özellikle hastalığın atak tedavisinde gelişme gösterebilmektedir.

Hastalığın belirtilerini hafifletmek ve FMF ataklarını önlemek adına şu ilaçlar kullanılabilmektedir;

  • Kolşisin
  • İnflamasyonu önlemek adına kullanılan diğer ilaçlar

Kolşisin genellikle hastalığın ataklarının önlenmesinde etkili olmaktadır. Atak sırasında belirtilerin şiddetini azaltmak, iltihabı azaltmak ve duyulan ağrının kontrol altına alınabilmesi adına bazı ilaçlar ve intravenöz sıvılar önerilmektedir. FMF hastalığının tedavisinde ilaçların düzenli kullanımı oldukça önemlidir. İlaçların düzensiz kullanılması durumunda beklenen olumlu etki görülmeyebilir.