Astım Atağı Nedir? Astım Atağı Neden Olur? Nasıl Tedavi Edilir?

Astım, solunum yollarının tıkanmasına neden olan ve nefes almayı oldukça zorlaştırabilen kronik bir rahatsızlıktır. Astım atakları genellikle soğuk hava, birtakım egzersizler, duman ve alerjenlere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Astımın nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte çevresel etkiler ve genetik unsurların rahatsızlık üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir. Astım her yaştan insanı etkileyebilmektedir.

Astım genellikle çocukluk döneminde ortaya çıksa da yetişkinlik döneminde de ortaya çıkabilmektedir. Astım bazı durumlarda kişinin günlük aktivitelerini gerçekleştirmesine önemli ölçüde engel olabilen ve astım krizine yol açabilen bir rahatsızlıktır. Astımın önemli belirtileri arasında; solunum güçlüğü, nefes darlığı, öksürük ve göğüs sıkışması sayılabilir. Astımın kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır ancak belirtiler önemli ölçüde kontrol altında tutulabilir.

Astım Nedir?

Astım, akciğerlerdeki hava yollarını etkileyen önemli ve yaygın görülen bir hastalıktır. Astım her yaştan kişiyi etkileyebilmektedir. Genellikle çocukluk döneminde ortaya çıksa da yetişkinlikte de görülebilmektedir. Astım nefes almayı önemli ölçüde zorlaştırabilmektedir ve aynı zamanda öksürüğe de neden olabilir. Astım bazı durumlarda daha hafif seyredebildiği gibi bazı durumlarda ise kişinin günlük yaşamını önemli ölçüde olumsuz etkileyebilir.

Astım rahatsızlığının tam olarak neden kaynaklandığı bilinmemektedir. Astımı olan kişiler, çeşitli tetikleyici unsurlara maruz kaldıklarında hassas olan hava yolları iltihaplanabilmektedir. Hastalık bazen şiddetlenerek belirtilerin daha ciddi biçimde görülmesine sebep olabilir. Bu duruma astım krizi denilmektedir. Astım krizinin ciddi olduğu durumlar tıbbi müdahale gerektirmektedir. Astımın genellikle hafif seyrettiği durumlarda da astım krizi görülebilmektedir.

Astıma genetik ve çevresel faktörlerin etkili olabileceği bilinmektedir. Astımın belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir ancak en önemli belirtiler arasında; nefes darlığı, göğüste sıkışma ve ağrı ve öksürük gösterilebilir. Alerjiyi tetikleyebilecek çeşitli durumlara maruz kalınması astım belirtilerini de tetikleyebilmektedir. Astımı tetikleyen unsurlar kişiden kişiye farklılık gösterebilmektedir. Kişiye uygun tedavi planı belirlenmesi ile astımın neden olduğu kısa ve uzun vadeli çeşitli komplikasyonların önüne geçilebilmektedir. Astım belirtilerin kontrol altına alınabilmesi için mutlaka hekime danışılmalıdır.

Astım Nedenleri Nelerdir?

Astıma neden olan kesin bir unsurdan bahsedilemeyeceği gibi genetik ve çevresel etmenlerin astım üzerinde etkili oldukları bilinmektedir. Astımın tipik belirtisi bronşların mukozadan daralması neticesinde oluşan nefes darlığıdır. Bu hal, genetik kökenli olabildiği gibi enfeksiyon veya alerji gibi çeşitli unsurlara bağlı olarak da gelişebilir. Bununla birlikte, astımın belirtilerinin bir anda ortaya çıkması astım krizi olarak da isimlendirilir. Astım aynı zamanda kişiden kişiye göre de değişiklik gösterebilmektedir.

Astımı tetikleyebilecek bazı önemli unsurlara şu şekilde değinebiliriz;

• Genetik yatkınlık
• Polenler, evcil hayvan tüyleri ve ev tozu gibi bazı alerjenler
• Solunum yolu enfeksiyonları
• Sigara dumanı, endüstriyel kimyasallar ve hava kirliliği gibi kirleticiler
• Birtakım alerjenler, kimyasallar veya tozlar
• Stres
• Obezite
• Soğuk hava
• Fiziksel aktivite
• Birtakım ilaçların kullanımı

Astım Belirtileri Nelerdir?

Astım farklı belirtilerle kendisini gösterebilmektedir. Hastalığın belirtileri kişiden kişiye de değişiklik gösterir. Yalnızca bazı zaman aralıklarında hastalığın belirtileri görülebildiği gibi her zaman da görülebilir.

Astımın bazı önemli belirtilerine şu şekilde değinebiliriz;

• Nefes darlığı
• Nefes verirken hırıltı duyulması
• Göğüste sıkışma veya ağrı
• Nefes darlığı, hırıltı veya öksürük nedeniyle gelişen uyku sorunları
• Çeşitli solunum yolu rahatsızlıklarının kötüleştirdiği öksürüğe eşlik eden hırıltılı solunum atakları
• Mukus üretiminin artmış olması
• Astım nöbetleri, alevlenmeler
• Öksürük

Özellikle astım nöbetleri, nefes almayı oldukça güçleştiren ciddi belirtilerdir. Bu tarz ciddi astım belirtileri hayati risk teşkil edebileceğinden acil tıbbi müdahale gerektirmektedir.

Astım Risk Faktörleri Nelerdir?

Bazı durumlar astım hastalığına yakalanma riskini artırabilir. Bu gibi durumlar astım risk faktörleri olarak belirtilebilir.

Astım geliştirme riskini artıran bazı önemli faktörlere şu şekilde değinebiliriz;

• Aşırı kilolu olmak
• Ailede astım hastalığı öyküsü olması
• Sigara içmek
• Hava kirliliğine maruziyet
• Çeşitli kimyasallara maruziyet
• Atopik dermatit veya burun akıntısı, kaşıntılı gözlere neden olan saman nezlesi vb. alerjilere sahip olmak ve burun tıkanıklığı

Astım Tanısı Nasıl Konulur?

Astım şüphesi olduğu durumlarda doktor tıbbi öyküyü dinleyerek fiziki muayene yapmaktadır. Bununla birlikte tanının netleşmesi adına birtakım testler de yapılabilmektedir. Örneğin, nefes alırken ne kadar miktar havanın içeri ve dışarı hareket ettiğinin tespit edilebilmesi adına akciğer fonksiyon testleri yapılabilmektedir.

Bununla birlikte astım teşhisi amacıyla yapılabilecek test yöntemlerine şu şekilde değinebiliriz;

• Fiziki muayene
• Solunum fonksiyon testleri
• Kanda yapılan alerji tetkikleri
• Akciğer grafisi
• Göğüs röntgeni ve bilgisayarlı tomografi gibi çeşitli görüntüleme yöntemleri

Özellikle, astım ve benzeri alerjik rahatsızlıkların erken teşhis edilebilmesi, hastalıkların ilerlememesi ve daha ciddi sağlık sorunlarına yol açmaması adına önem teşkil etmektedir.

Astım Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Astım tam olarak tedavi edilebilen bir rahatsızlık değildir. Bunun yanı sıra, birkaç önemli tedavi yöntemiyle hastalığın belirtileri iyileştirilerek hasta rahatlatılmaktadır. Örneğin, inhalerler hastalığın kontrol altında tutularak astımı olanların rahatlamasına yardımcı olabilmektedir. Özellikle hastalığın semptomları ciddileştiğinde tedavi uygulamaları ile ilgili bilgi sahibi olmak önemlidir.

Astım tedavisinde temel yaklaşım tetkikler ve belirtiler doğrultusunda periyodik kontrollere eşlik eden basamak tedavisidir. Hastada görülen bulgular ve hastalığın belirtisine bağlı olarak astım ilaçları ve dozları değişiklik gösterebilir. İlgili hekim tarafından verilen ilaçların düzenli olarak kullanımı ile rahatsızlık kontrol altına alınabilmektedir. Bununla birlikte bazı önemli yaşam tarzı değişiklikleri de astıma iyi gelebilmektedir.

Bu uygulamalara şu şekilde değinebiliriz;

• Evcil hayvanlara karşı veya bunun gibi çeşitli durumlara alerjiniz varsa kontrol altında tutmak
• Tozlu ve küflü ortamlardan uzak durmak
• Aşırı soğuktan korunmak
• Sigara kullanmamak
• Uygun egzersizlerin yapılmasına özel göstermek
• Kimyasal maddelere maruz kalmamaya özen göstermek