Bursa Nefroloji
Nefroloji bölümü, böbrek hastalıkları ve böbrek sağlığı ile ilgilenmektedir. Nefroloji aynı zamanda iç hastalıklarının da bir yan dalıdır. Böbrekler, insan vücudunda sağ ve solda olmak üzere 2 adettir. Kan dolaşımındaki atık maddelerin ve fazla suyun vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olan böbrekler hayati bir işleve sahiptir. Bununla birlikte, kan üretimi ve D vitamini gibi bazı hormonların yapımı ve düzenlenmesinde de rol oynarlar.
Nefroloji alanı ile ilgilenen uzmanlara nefrolog denilmektedir. Nefrologlar, böbreklerin işlev bozuklukları, böbrek hastalıkları vb. böbrek kaynaklı sağlık sorunları üzerine çalışmaktadırlar. Genel olarak, böbrek hastalıklarının medikal tedavisi, böbrek nakli ve diyaliz gibi unsurlar nefroloji bölümünün önemli ilgi alanları arasındadır. Özellikle kronik böbrek hastalığı ülkemizin önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır.
Nefroloji Nedir?
Nefroloji, böbreklerin işlevleri, yapısı ve bunlarla bağlantılı tüm durumları inceleyen ve bunun sonucunda ortaya çıkan rahatsızlıkların tanı ve tedavisi ile ilgilenen önemli bir tıbbi birimdir. Böbrek sağlığı ve hastalıkları konusunda uzmanlaşan doktorlara ise nefrolog denilmektedir. Nefroloji uzmanlığı, iç hastalıkları uzmanlığını takiben yan dal uzmanlığı ile kazanılmaktadır. Böbreklerin en temel görevi ise vücut sağlığının sürebilmesi adına atık maddelerin dışarı atılmasını sağlamak ve vücuttaki su, elektrolit ve asit dengesinin düzenlenmesine yardımcı olmaktır.
Böbreklerin birçok fonksiyonu bulunur. Temel fonksiyonunun yanı sıra, kan basıncını düzenlemek, kan yapımında görevli hormon ve vitamin D sentezini yapmak gibi önemli işlevleri bulunur. Sağlıklı çalışan bir böbreğin, kanı zararlı atıklardan temizleyip dolaşım sistemine tekrar dahil etmesi beklenmektedir. Böbreklerin bu temel görevlerini yerine getirmemeleri durumunda böbrek yetersizliği, böbrek yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarıyla karşılaşılabilir.
Böbrek hastalıkları çok çeşitli olabilmektedir. Bu nedenle nefroloji bölümü geniş yelpazede hasta ve hastalıkla ilgilenir. Böbrekler vücuttaki diğer tüm organların çalışmasında etkili olduğu gibi, birçok organın çalışmasından da etkilenmektedir. Bazı önemli böbrek hastalıklarının yanı sıra; sistematik hastalıklar olarak görülen, kalp-damar hastalıkları, karaciğer hastalıkları, onkolojik hastalıklar ve bu rahatsızlıkların medikal tedavileri sırasında da böbreklerde işlev kaybı ortaya çıkabilmektedir.
Böbrek sağlığının korunması adına özellikle su tüketimi çok önemlidir. Susuz kalınması böbrek fonksiyonlarını etkilemektedir. Bununla birlikte tuz kullanımına da dikkat edilmesi gerekir. Özellikle sigara vb. kötü alışkanlıklar da böbrek sağlığını etkileyen unsurlar arasında belirtilebilir. Sigaranın bırakılması, kronik böbrek rahatsızlığının ilerlemesini önleyen önemli bir unsurdur. Özellikle kronik böbrek hastalığına yakalanan ve risk altında görülen kişiler düzenli sağlık kontrollerini ihmal etmemelidir.
Nefroloji Hangi Hastalıklar ile İlgilenir?
Nefroloji, böbreklerle ilgili ve böbrekler üzerinde etki eden hastalıklar ile ilgilenmektedir. Nefroloğun temel çalışma alanı ise ani veya yavaş gelişen böbrek fonksiyon kaybı üzerinde inceleme yapmak, tanı ve tedavisi üzerinde çalışmak, yüksek tansiyonu olan hastalarda kan basıncını düzenlemek, vücuttaki su ve elektrolit bozukluklarını gidermek olarak belirtilebilir. Bununla birlikte, şeker, tansiyon, romatolojik rahatsızlıklar ve kalp yetmezliği gibi sistematik rahatsızlıkların ve medikal tedavilerin böbrek üstünde oluşturacağı yan etkileri araştırmak ve tedavi etmekte nefrolojinin ilgi alanları arasındadır. Ayrıca, böbrek taşı, idrar yolu enfeksiyonu, böbrek kisti başta olmak üzere çeşitli böbrek hastalıklarının da tanı ve tedavisinde rol oynamaktadır.
Nefroloji bölümünün ilgilendiği hastalıklar oldukça çeşitli olabilmektedir. Bu hastalıklardan bazı önemli olanları şu şekilde sıralayabiliriz;
- Böbrek taşları
- Böbrek hastalıkları
- Hipertansiyona bağlı böbrek hasarları
- Diyabetik nefropati
- Elektrolit dengesi bozuklukları
- İdrar yolu tıkanıklıkları
Böbrek Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?
Böbrekler tüm vücuda etki eden hayati öneme haiz organlardır. Bu nedenle böbrek hastalıklarının genel belirtileri de oldukça çeşitli olabilmektedir.
Ancak böbrek fonksiyonlarında herhangi bir problem yaşanması durumunda gözlenebilecek bazı önemli belirtilere şu şekilde değinebiliriz;
- Halsizlik, aşırı yorgunluk
- Yüksek tansiyon
- İştahta azalma, mide bulantısı veya kusma
- Gece idrara çıkma
- Sürekli idrar varmış hissi veya sık ya da çok az idrara çıkma
- Ciltte solukluk, kaşıntı, aşırı kuruluk veya döküntüler
- Göz çevresinde şişme, ödem
- El ve ayak bileklerinde şişme
- Nefes alırken zorlanma, nefes darlığı
- Bel veya karın bölgesinde ağrı
- İdrar renginde koyulaşma veya idrarda kan görülmesi
Bu belirtilerin gözlenmesi durumunda mutlaka konusunda uzman bir hekime kontrol amacıyla gidilmesi gerekmektedir. Böbrek hastalıklarının erken teşhis edilebilmesi tedavisi üzerinde en etkili faktörlerdendir.
Böbrek Sağlığını Korumanın Yolları Nelerdir?
Özellikle kronik böbrek rahatsızlığı ülkemizde sık görülen rahatsızlıklar arasındadır. Çoğu böbrek hastalığı ileri evreye ulaşana kadar ciddi belirtiler vermediğinden geç anlaşılmaktadır. Bu nedenle böbrek sağlığının korunması adına uyulması gerekenleri bilmek önem teşkil eder. Böbrek sağlığını korumaya yardımcı bazı önemli uygulamalara şu şekilde değinebiliriz;
- Bol miktarda su tüketilmesi. Günde 2-2,5 litre civarında. Yeterli miktarda su tüketilmesi böbreklerin iyi çalışmasına yardımcı olarak böbrek taşlarının önüne geçilmesinde önemli bir unsurdur.
- Sigara içmemek özellikle önemli görülmektedir. Sigara içmek özellikle böbreklerdeki kan akışını yavaşlatarak böbrek işlevlerini kısıtlamaktadır. Ayrıca sigara içmek böbrek kanseri riskini de önemli ölçüde artırır.
- Düzenli egzersiz, fiziksel aktivite yapmak kan basıncı ve kan şekerinin kontrol edilmesinde önemlidir.
- Böbrek fonksiyonlarını zarara uğratacak ilaçlar hakkında bilgi sahibi olmak ve mutlaka hekime danışılması
- Düzenli ve özellikle sağlıklı beslenmeye özen göstermek. Kan şekeri ve kan basıncı düzeylerini yüksek seyrettirecek beslenme düzeni böbrek sağlığı açısından risk teşkil etmektedir.
