Retina Nedir? Retina Hastalıkları Nelerdir? Tedavi Yöntemleri Nedir?

Retina göz küresinin arka kısmını kaplayan ve görmeyi sağlayan hücrelerden oluşan bir ağ tabakasıdır. Kendi içerisinde birçok katmandan oluşan retina, gözün en karmaşık ve hassas noktası olarak tanımlanabilir.Retina ışığın görüntü olarak beynimize iletilmesini sağlamasıyla görmemizi sağlamaktadır. Retinada meydana gelen hasarlar çeşitli göz rahatsızlıklarına sebebiyet vermektedir. Retina damar tıkanmaları, retina yırtıkları ve sarı nokta hastalığı retina rahatsızlıkları arasında sayılabilir.

Retinanın işlevi bakımından çok önemli bir yer tuttuğuna değindik. Bu nedenle retina rahatsızlıklarında erken teşhis çok büyük önem taşımaktadır. Retina hastalıklarının, ani veya yavaş görme kaybı, ışık çakmaları ve görüşün perdelenmesi gibi belirtileri vardır. Retina hastalıklarının belirtilerinden şüphe duyulduğunda mutlaka ilgili hekime danışılmalıdır. Retina hastalıklarının tanısı, göz anjiyosu ve OCT gibi yöntemlerle konulabilmektedir. Retina tedavisinde ise koruyucu ilaç tedavisi ve cerrahi müdahaleler hayati önem taşır.

Retina cerrahisi, retina hasarlarının belirlenmesi sonucunda ilgili hekim tarafından karar verilen bir tedavi yöntemidir. Retinada meydana gelen ciddi hasarlar genellikle cerrahi müdahaleler ile tedavi edilmektedir.Retina hastalıkları tedavi edilmediğinde körlüğe varacak kadar ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir. Retina cerrahileri sonrasında dikkat edilmesi gereken birtakım hususlar vardır. Akabinde kişi göz sağlığına kavuşur.

Retina Nedir?

Retina, gözün içerisinde bulunan ve görmeyi sağlayan, ışığa ve renge duyarlı hücrelerin bulunduğu göz tabakasıdır. Retina, Latince’de ağ anlamına gelen, ‘rete’ kelimesinde türetilmiştir ve de retina sayesinde görme olayı gerçekleşmektedir.Retina, milyarlarca ışığa duyarlı görme hücresi ihtiva eden ve görüntünün beyne iletilmesinden sorumlu, kompleks ve çok hassas bir duyusal ağ tabakasıdır. Eni 0,1 ile 0, 5 mm arasında olan retina tabakası, yarı saydam bir görünüme sahip ve ayrı ayrı 10 katmandan oluşur.

Retinanın görme işlevi ile ilgili merkezde yer alan bir yapı olduğuna değindik. Dışarıdan gelen ışıklar ve görüntüler retinada algılanır. Retinaya düşen bu görüntüler beyine aktarılarak görme işlevi gerçekleşmiş olur.

Retina görme fonksiyonumuz bakımından hayati rol oynamaktadır. Bu sebeple, retinada meydana gelen problemler sağlığımızı önemli ölçüde etkiler ve ilgilendirir. Bu problemler retinanın üzerindeki ağ dokusunda veya herhangi bir bölgesinde meydana gelebilir. Retinanın yapısı, çubuk ve koniler olacak şekilde 2 tür fotoreseptör hücreyi barındırır. Retina yapısında bulunan bu hücreler sayesinde göze gelen ışık bir nevi elektriksel sinyallere dönüştürülerek beyine gönderilir ve görme işlevi gerçekleşir.

Retinanın yapısında bulunan çubuk tipi hücreler hareketi algılamaya yardımcı olmaktadır. Siyah beyaz görüşü sağlamalarıyla birlikte, ışığın düşük seviyelerde olduğu ortamlarda görmeye yardımcılardır.Görme olayının retina vasıtası ile gerçekleştiğine değindik. Görme olayının çok büyük bir kısmı, retinanın merkezinde bulunan sarı noktada (makula) gelişir. Ortada bulunan büyük boşluğu ise Vitreus tabakası doldurmaktadır.

Makulada oluşan delikler, retina üzerindeki damar ağında yaşanan tıkanmalar ve retina yüzeyinde yaşanabilecek çeşitli yırtıklar gibi çeşitli nedenler görme işlevi açısında hayati önem taşıyan bu göz yapısında birtakım ciddi problemlere sebebiyet verebilmektedir.

Retina Hastalıkları Nelerdir?

Retinanın görme fonksiyonu konusunda çok önemli rol aldığına değindik. Bu nedenle retinada meydana gelen sorunlar göz ve görme fonksiyonu ile ilgili ciddi hastalıklara ve de sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.

Bu hastalıklar genel olarak, retina üzerindeki ağ dokusunda, retinanın herhangi bir bölgesinde meydana gelebilirken, retinayı ve de çevresindeki damar dokusunu önemli ölçüde etkileyebilmektedir.

Retinada ortaya çıkan bazı problemler sonucunda gelişen bazı hastalıklara şu şekilde değinebiliriz;

• Makulada oluşan delikler
• Retina yüzeyi veya etrafında ortaya çıkan tümörler
• Epiretinal Membran
• Yüksek seviyedeki miyop sonucu ortaya çıkabilen komplikasyonlar
• Retina altı sıvı birikmesi ve ödemler
• Retina yüzeyinde yaşanan çeşitli yırtıklar
• Retina üzerindeki damar ağında yaşanan tıkanmalar
• Yüksek tansiyon ve diyabete bağlı olarak gelişebilen kanamalar
• Makula dejenerasyonu (sarı nokta hastalığı)
• Doğumsal, genetik retina sorunları
• Retina altında sıvı birikmesi veya ödem oluşumu
• Vitreoretinal yüzey bozuklukları
• Göz içerisine yabancı cisim girmesi sonucu gelişim gösteren rahatsızlıklar

En sık rastlanılan retina hastalığı ise genellikle yaşa bağlı olarak gelişim gösteren makula dejenerasyonu veya sarı nokta hastalığıdır. 60 yaş ve üzeri kişilerde genellikle rastlanılan bu göz rahatsızlığı, genetik yatkınlığa bağlı olarak daha genç yaşlarda da görülebilmektedir.

Sigara kullanımı, kalp-damar hastalıkları ve de hipertansiyon gibi unsurlar sarı nokta hastalığına rastlama oranını artırmaktadır. Retinayı olumsuz yönde etkileyen sistematik rahatsızlıkların başında ise diyabet gelmektedir.

Retina Hastalıkları Nedenleri Nelerdir?

Retina hastalıklarının birçok nedeni olabilmektedir. Örneğin yaygın olarak görülen retina hastalığı olan sarı nokta hastalığı genellikle yaşa bağlı olarak gelişim gösteren bir retina hastalığıdır.

Retina hastalıklarına neden olabilecek bazı önemli unsurlara şu şekilde değinebiliriz;

• Yaşa bağlı olarak gelişen makula dejenerasyonu
• İlaçlara bağlı olarak gelişen retina hasarları
• Göz içi tümörler, retina yırtıklar ve ayrılması
• Genetik sebepler
• Damar sistemindeki bozukluklar
• Diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıklar

Retina Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?

Retina hastalıklarının belirtilerinin kendine has özellikler barındırır. Bu sebeple diğer göz rahatsızlıklarına göre ayırt edilmeleri nispeten daha kolay olabilmektedir.

Retina hastalıklarının başlıca belirtilerine şu şekilde değinebiliriz;

• Ani ve yavaş gelişen görme yetisi kaybı
• Görüşün perdelenmesi
• Karanlıkta veya ışıkta az görme
• Işık çakmaları
• Kırık-eğri görme
• Göz önünde uçuşan koyu cisimler (uçuşan sinekler)
• Düz çizgilere bakarken oluşan bükülmeler ve eğilmeler
• Renklerin daha soluk görülmeleri
• Periferik görüşte kademeli azalma

Retina hastalıkları ile ilgili belirtiler görülmeye başladığında mutlaka ilgili hekime danışılmalıdır. Geç kalınması halinde görme kaybına kadar ulaşan ciddi sağlık problemleri meydana gelebilir. Ayrıca kalıcı görme kayıplarının önüne geçilmesi adına da erken teşhis ve müdahaleler önem teşkil eder.

Retina Hastalıkları Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Retina hastalıklarının tanısında retina muayenesi önem teşkil etmektedir. Retina muayenesi öncesinde ise görme muayenesi, biomikroskop ile önsegment muayenesi ve göz içi basınç ölçümü gibi testler yapılmaktadır.

Retina muayenesi, retina hastalıkları teşhisinde kullanıldığı gibi ayrıca diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıklar hakkında da bilgi sahibi olunmasına fırsat sunmaktadır. Bununla birlikte, beyin tümörü, kafa içi basınç artışı gibi nörolojik hastalıklar ile ilgilide bilgi sahibi olunabilir.

Retina hastalıkları teşhisi konulmasına yardımcı bazı yöntemlere şu şekilde değinebiliriz;

• Optik kohorens tomografi
• Fundus floresein anjiyografi
• Ultrasonografi testleri

Gözde bulunan sinirler kendilerini yenileyememe gibi bir yapıda olduklarından, retinada meydana gelen hasarların geri dönüşü olmamaktadır.  Bu nedenle retina hastalıklarının erken teşhisi büyük önem teşkil eder.

Özellikle belli bir yaş üzeri kişilerin göz ve retina sağlıkları açısından rutin göz muayenelerini ihmal etmemeleri gerekmektedir.

Retina Hastalıkları Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Retina hastalıklarının tedavisinde çeşitli yöntemlerden yararlanılmaktadır. Hastalığın nedenine bağlı olarak izlenecek tedavi protokolü değişebilmektedir. İlaç tedavisi, lazer tedavisi ve cerrahi tedavi yöntemleri yararlanılan tedavi yöntemleri arasındadır.Retina hastalıklarının tedavisinde doğru teşhis müdahale açısından büyük önem taşır. Çünkü hastalığın türüne göre uygulanması gereken tedavi yöntemi değişebilmektedir. Örneğin, yaş tip sarı nokta hastalığı enjeksiyon veya lazer ile tedavi edilmelidir.

Retina hastalıklarının tedavisinde dikkat edilmesi gereken hususların başında ise; kişinin tedavi sonrası güneş ışınlarından korunmak gibi önlemleri eksiksiz yerine getirmesidir.Bununla birlikte, diyabete bağlı gelişen retina hastalıklarında lazer ve göz içi enjeksiyon yöntemleri tedavi açısından önemli görülmektedir. Tedaviye geç kalındığı durumlarda cerrahi yönteme başvurulabilir.

Retina Cerrahisi Nasıl Yapılır?

Retina hastalıklarının tedavisinde yararlanılan önemli yöntemlerden biri de retina cerrahisidir. Retina cerrahisi genel veya lokal anestezi ile yapılabilmektedir. Yaklaşık 1,5 -2 saat aralığında süren operasyonlar dikişli veya dikişsiz olabilecek şekilde yapılabilmektedir.

Göz duvarında açılan 3 kesi ile göz arka duvarına ulaşılmakta ve retinadaki probleme göre gerekli müdahaleler yapılmaktadır.

Retina cerrahisi hangi hastalıklarda tercih edilmelidir sorusu önem teşkil eder. Gözün arka kısmındaki kanamaların temizliği, retina üzerinde gelişen zarların temizliği, retina yırtık ve ayrılmalarının tedavisi, sarı nokta hastalığı, göz içinde bulunan yabancı cisimlerin çıkarılması gibi pek çok retina rahatsızlığının tedavisinde cerrahi yöntem tercih edilebilmektedir.

Retina cerrahisi sonrası dikkat edilmesi gerekenlerde bir diğer önemli husus olarak karşımıza çıkmaktadır. Öncelikle ameliyat sonrasında gözlerin 3 gün boyunca kapalı tutulmaları gerekmektedir. Bir hafta boyunca da gözlerin suya maruz bırakılmamaları tavsiye edilir.

Operasyon sonrası gözlerin suya maruziyeti enfeksiyon riskini artıran önemli bir faktördür. Gözlerin temizliğinde steril olmayan malzemelerin kullanılmamasına da ayrıca dikkat edilmelidir. Retina hastalıkları cerrahisi sonrası ağrı, batma ve yanma gibi şikayetler olabilmektedir. Ağrı kesicilerle bu gibi şikayetler giderilir.