Bursa Onkoloji
Kanser bilim olarak da bilinen onkoloji, kanserin oluşumu, nedenleri, tanısı, tedavisi, kalıtımla ilişkisi ve kanserden korunma yollarını inceleyen bilim dalıdır. Kanser, tümörlü hücrelerin bulunduğu organ, doku ya da sistemin işlevlerinin bozulmasına neden olmaktadır. Kanserin tanı, tedavi ve takip süreçleri hastaya göre değişiklik göstermektedir. Kanserin tanı ve tedavisi onkoloji uzmanları tarafından multidisipliner bir anlayışla gerçekleştirilir.
Kanserin birçok çeşidi ve evresi bulunmaktadır. Kanserin çeşidi ve evresine göre tedavi süreci de değişiklik gösterir. Onkolojide yararlanılan başlıca tedavi yöntemleri; kemoterapi, radyoterapi, cerrahi uygulamalar, immünoterapi ve hormon tedavisi olarak belirtilebilir. Onkoloji ile ilgilenen bilim insanlarına ise onkolog denilmektedir. Onkologlar, kanser ve türevleriyle uğraşmaktadır. Bununla birlikte, onkolojinin de birçok alt alanı bulunur.
Onkoloji Nedir?
Günümüzde kansere yakalanan insan sayısı oldukça fazladır. Ne kadar tedavi edilebilen bir hastalık olarak görülse de kanser tanısı konulduktan sonra tedavi süreci büyük önem arz etmektedir. Kanser en genel tanımıyla hücrelerin kontrol dışında büyümesi ve çoğalmasını ifade etmektedir. Birçok kanser türü vardır ancak bu türlerin ortak özelliği hücrelerin kontrol dışı büyümesi veya çoğalmasıdır. Kanser genel olarak dünya genelinde, kalp-damar hastalıklarından sonra en çok ölüme neden olan hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır.
Oldukça geniş bir kapsamı olan onkoloji dalı kanserbilim olarak da bilinmektedir. Onkoloji temel olarak tümörlerin teşhis ve tedavisi ile ilgilenen bununla birlikte kanserden korunma, kanser taraması ve erken tanı gibi uygulamaları da kapsayan önemli bir tıbbi birimdir. Onkoloji ile ilgilenen bilim insanları ve hekimlere onkolog denilmektedir. Bu alanda onkologlar özellikle, kanserin nasıl meydana geldiği, neden ortaya çıktığı, yapısı, tanısı, tedavi yönteminin belirlenmesi ve cerrahi müdahalelerle ilgilenmektedir.
Kanserin tanı ve tedavisi hastadan hastaya farklılık gösterebildiğinden onkoloji dalı birçok diğer tıbbi alanla ortaklaşa çalışmaktadır. Özellikle kanserin tedavisi ile ilgilenen diğer uzmanlık alanları ise; tıbbi onkoloji, cerrahi onkoloji ve radyasyon onkolojisi olarak belirtilebilir. Onkolojide en önemli tanı aracı özellikle kişinin klinik öyküsü olmaktadır. Kansere işaret edebilen bazı önemli belirtiler ise; kilo kaybı, yorgunluk, nedensiz ateş, kansızlık, elle hissedilen kitleler olarak sıralanabilir.
Onkoloji biriminde hastaların tedavi ve takip edilmesi süreçlerinde cerrahi uzmanlar ile önemli ölçüde işbirliği yapılmaktadır. Onkolojik süreçlerin neredeyse tamamında multidisipliner bir anlayış içerisinde hareket etmek gerekebilir. Bununla birlikte, onkoloji tıbbi biriminde sıklıkla yararlanılan tanı araçları ise; bilgisayarlı tomografi, ultrason, manyetik rezonans görüntüleme ve PET taramaları olarak belirtilebilir. Kanser tedavisinde tedavinin türü, sıklığı ve süresi hastaya göre değişiklik göstermektedir.
Onkoloji Alanları Nelerdir?
Onkolojinin çeşitli alt alanları bulunmaktadır. Bu alt alanları; jinekolojik onkoloji, pediatrik onkoloji, radyasyon onkolojisi, cerrahi onkoloji ve medikal onkoloji olarak belirtebiliriz. Kanserin tanı ve tedavisi birçok diğer tıbbi uzmanlık dalı ile birlikte multidisipliner bir anlayışla gerçekleştirilir. Bu sayede hastaların tedavi süreçleri daha yakından ve detaylı biçimde incelenebilmektedir.
Özellikle hastalığın tanısında yararlanılan cerrahi onkoloji, tümörün vücuttan çıkarılmasında da önemli rol oynamaktadır. Genel cerrahi, beyin cerrahisi, kulak burun-boğaz, göğüs cerrahisi, ortopedi vb. cerrahi disiplinler bu grup içerisinde sayılabilir. İlaçla tedavi ise; tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi ve radyoterapi ile uygulanabilir. Bununla birlikte, onkoloji alt alanlarını genel olarak şu şekilde tanımlayabiliriz;
Cerrahi Onkoloji: Cerrahi onkoloji, kanserin teşhisinde ve de kanserli dokunun vücuttan çıkarılmasında önemli rol oynamaktadır. Birçok cerrahi disiplini içerisinde barındıran bu alan özellikle kanserin biyopsi ile kesin tanısında önemli rol oynar. Biyopsi işlemi ve tümörün vücuttan çıkarılması adına yapılan cerrahi operasyonları içeren onkoloji alanı olarak bilinmektedir.
Jinekolojik Onkoloji: Kadınlara özgü kanser türleri ile ilgilenen bilim dalıdır. Kadın üreme organlarında meydana gelen kanserlerin tanı ve tedavisiyle ilgilenmektedir.
Medikal Onkoloji: Özellikle kemoterapi uygulamalarını düzenleyen tıbbi birimdir. Kemoterapi ilaçları konusunda uzmanlaşılan alan olarak bilinir.
Pediatrik onkoloji: Çocukları ilgilendiren kanser vakalarıyla pediatrik onkoloji birimi ilgilenmektedir. Çocuklardaki kanserin tanı ve tedavisi ile ilgilenir.
Radyasyon onkolojisi: Radyoterapi alanında uzmanlaşılan tıp birimidir.
Onkoloji Hangi Hastalıklarla İlgilenir?
Onkoloji alanında çok çeşitli kanser türlerinin tedavisi mümkündür. Bu kanser türleri arasında;
- Kemik kanseri
- Karaciğer kanseri
- Deri kanseri
- Baş ve boyun kanserleri
- Böbrek kanseri
- Lenfoma
- Meme kanseri
- Mide kanseri
- Pankreas kanseri
- Prostat kanseri
- Tiroit kanseri
- Rahim ağzı kanseri
- Safra yolu kanseri
- Safra kesesi kanseri belirtilebilir.
Günümüzde özellikle kadınlarda yaygın olarak görülen ve onkoloji alanını ilgilendiren kanser türü olarak meme kanseri gösterilebilir. Erkeklere özgü en sık görülen kanser türü ise prostat kanseri olmaktadır. Nedeni tam olarak bilinmese de görülme sıklığı oldukça yüksektir. Kanser vakalarında erken teşhis ve uygun tedavi planının belirlenmesi hayati önem teşkil etmektedir.